Snel naar:

 Heemtuin

Openingstijden
Gedurende de openingstijden van het park is ook de Heemtuin vrij toegankelijk.

Na de revitalisatie (renovatie) van Park Rusthoff in 2002-2003 is er in het park een plek gereserveerd voor de heemtuin. De heemtuin is gelegen in de noordoost hoek van het park, achter de huizen van de Kerklaan en wordt begrensd door een sloot met een bruggetje, dat tegelijkertijd de toegang is. Wim van Dam heeft in 2004 het plan opgesteld voor de aanleg van de heemtuin, het pad en de beplanting. Met een paar enthousiaste vrijwilligers is hij begonnen dit verwaarloosde deel van het park om te vormen tot een heemtuin. De heemtuin wordt volledig door vrijwilligers gerund.

Een heemtuin is een tuin met de wilde flora, die van oorsprong hier in de streek voorkomt. Ook de bomen en struiken die in een parkbos horen vindt u hier. De verwilderde bolgewassen e.a. (de stinzen flora), die typisch in historische parken thuishoren, zijn hier aangeplant.

Foto: Danusia Hendriksz

Een heemtuin is echter niet een wilde plantentuin waar alles maar volop mag groeien en verwilderen, er wordt hier ook gezaaid, geplant en veel gewied. Minder bekende, soms zeldzame soorten worden anders snel verdrongen door alles overheersende algemene onkruiden zoals de grote brandnetel. Die brandnetel, die overigens wel bij de heemplanten hoort.

Het streven is dat het algehele aanzien en de sortering planten in onze heemtuin met de jaren zal groeien. We zijn al goed op weg en hebben meer dan 200 soorten in de heemtuin. Er is veel te doen in deze verwilderde hoek en wij zoeken nog mensen die ons willen helpen om daar een mooi stukje natuur van te maken. Werken in en met de natuur kan heel ontspannen en plezierig zijn.

Waar gaat het om:
De werkzaamheden in de heemtuin bestaan uit het onderhouden van de tuin en het vrijhouden van aangeplante soorten zodat deze een goede start en kans krijgen. Meer informatie nodig of misschien wilt u zich al direct aanmelden? Neem dan ‘contact’ met ons op of kom op de eerste of derde zaterdag van de maand even langs in de Heemtuin (09.30u -12.00u). Zie de Parkagenda voor de juiste dagen.

Foto’s van bloeiende planten per maand.

Klik op een foto om te vergroten.

 

 

Aanvullende informatie

 

Oktober 2022

Herfst in de heemtuin.

foto H. de Bok

 

Foto Danusia Hendriksz

Herfst, dus zijn er eikels, beukennootjes, kastanjes en paddenstoelen te vinden in de heemtuin. Dit jaar vinden we o.a. de vliegenzwam in de heemtuin: rood met witte stippen. Die is goed herkenbaar. De andere paddenstoelen zijn lastiger te benoemen: is het een franjehoed of een donsvoetbundelzwam? En welke vaalhoed of russula is het precies? Daarnaast veranderen paddenstoelen snel van uiterlijk en de paddenstoelen, die er gisteren stonden, zijn vandaag al weer weg,. Tegelijk zijn er weer andere nieuwe paddenstoelen te vinden. Maar vele paddenstoelen zijn door de kleur, die lijkt op het herfstblad, moeilijk te zien.

En wat is er met die omgevallen, kapotte paddenstoelen? Dat kunnen slakken zijn of muizen, eekhoorns of insecten zoals kevers die aan de paddenstoelen hebben gegeten.

 

Augustus 2022

Het experiment:

In het najaar van 2021 is op het gras bij de Kerklaan een stukje gras van 1 bij 1 meter onkruidvrij gemaakt: door er eerst nat karton op te leggen, daarna grond, daarna te zaaien en dan af te dekken met herfstblad. Het karton en de lagen daarop houden de ongewenste planten op die plek (voornamelijk gras) tegen. Althans, dat is de bedoeling.

In het voorjaar van 2022 heeft het weinig geregend. Dat zal er mede de oorzaak van zijn dat er tot ongeveer eind mei nog nauwelijks iets is opgekomen van wat er gezaaid is. Maar er zijn dan al veranderingen te zien: er komt dagkoekoeksbloem op en ook overblijvende ossentong en kruisblad wolfsmelk. De andere opgekomen plantjes zijn nog net iets te klein om te zien wat het is.

In juli zijn er de bovengenoemde planten te zien plus nog groot heksenkruid, muurleeuwenbekje en teunisbloem. Er is nagenoeg geen gras meer! Nu afwachten hoe dit stukje zich het volgende jaar zal ontwikkelen.

 

 

 

Mei 2022

Eenbes

Eenbes, Paris quadrifolia.

In de oudere loofbossen met een vochtige bodem tref je de eenbes als typische bosplant aan. Het is een van de meest vroege bloeiers in het bos.

De eenbes is een vaste plant. De plant komt van nature voor in Eurazië, is in Nederland inheems en staat op de Nederlandse Rode lijst van planten.

De plant bloeit van eind april-juni met een bloem met 4 groene bloemkroonbladen.

De vier bladeren staan in een ster op één stengel. Op deze centrale stengel staat één bloem met opvallende meeldraden en een vruchtbeginsel dat uitgroeit tot een blauwzwarte giftige bes. De hele plant is giftig door de aanwezigheid van saponinen. Vroeger werd de plant gebruikt tegen besmettelijke ziekten (pestbes).

Paris is mogelijk afgeleid van de Trojaanse koningszoon Paris, de schaker van Helena. De rijpe bes zou dan de twistappel van de legende voorstellen en de vier bladen erom de drie godinnen en Paris zelf.

Volgens anderen zou Paris echter komen van het Latijnse par (paar), omdat de bladen in gelijke paren staan. De soortaanduiding quadrifolia betekent vierbladig.

 

Februari 2019

Sneeuwklokjes – Lenteklokjes – Zomerklokjes

Het gewone sneeuwklokje, Galanthus Nivalis, behoort tot de narcisfamilie. Van oorsprong komt dit plantje uit Centraal- en Zuid-Europa. Vermoedelijk verscheen het sneeuwklokje al in de zestiende eeuw in Nederland. Vanuit o.a. kloostertuinen, landgoederen en boerderijtuinen is het sneeuwklokje verwilderd. Heeft smal grijsgroen blad.

Het grote sneeuwklokje, Galanthus elwesii, een andere soort sneeuwklokje, is afkomstig uit Turkije, Balkan, Krim. Ook deze is aanwezig in de heemtuin: het blad is breder en groener.

Sneeuwklokjesbollen zijn giftig. Galantamine is een alkaloïde dat onder meer voorkomt in het gewone sneeuwklokje. Het wordt gebruikt als geneesmiddel in het beginstadium van de ziekte van Alzheimer. Het zou het ziekteproces afremmen.

Naast het sneeuwklokje is er ook het lenteklokje, Leucojum vernum, en het zomerklokje, Leucojum aestivum.

Het lenteklokje is ook een stinzenplant; het zomerklokje daarentegen is een inheemse plant die van vocht houdt. Uiterlijk hebben deze klokjes wel wat weg van het sneeuwklokje al zou je de bloem eerder een lampenkapje noemen dan een klokje. Ook zijn de vlekjes niet groen, maar eerder geelgroen. Het lenteklokje is vaak groter dan het sneeuwklokje maar bloeit wel ongeveer in dezelfde periode. Het lenteklokje heeft een of twee bloemen aan een stengel.

Het zomerklokje bloeit later in het voorjaar als de twee anderen niet meer te zien zijn. En heeft 2 tot 7 bloemen aan een stengel. De bloeitijd is april, mei, juni.

 

Juli 2018

Droog
Veel heemplanten houden van wat vochtiger grond. Maar er zijn uitzonderingen. De droogte van de afgelopen weken geeft het zeepkruid de kans uit te groeien tot zelfs anderhalve meter hoogte, en rechtop, ongekend!
Het hoogheemraadschap heeft het waterpeil in het park verhoogd, waardoor de droogteschade in de heemtuin meevalt. Alleen de nieuwe aanplant heeft in deze periode water gekregen, anders zouden deze planten het niet redden. Het gaat om kranssalie, duizendblad, knikkend nagelkruid, gele kamille, wilde bertram, guldenroede en een aantal verplaatste varens.

Wilde Bertram – Foto Danusia Hendriksz

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Juni 2018

In voorjaar 2016 is in de heemtuin een vijver geplaatst. Inmiddels groeien er veel planten in en omheen en voelen veel insecten en beestjes zich er thuis. In het voorjaar zag het zwart van het kikkerdril. Daarna krioelde het van de kikkervisjes en uiteindelijk wonen er nu twee groene kikkers in de vijver. Omdat ze net zo groen zijn als de planten is het heel goed zoeken.

Juni 2018 – Foto Danusia Hendriksz

Juni 2018 – Foto Danusia Hendriksz

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Maart 2018

De heemtuin wordt aan twee kanten begrensd door een sloot. Omdat de sloot richting Parklaan doodloopt verzamelt zich hier in herfst en winter veel blad uit het park, dat nergens naar toe kan. In de loop van het jaar geeft dit rottende blad behoorlijke stankoverlast. Vandaar dat de vrijwilligers aan de slag zijn gegaan het blad uit de sloot te verwijderen. Maar ook in de rest van de heemtuin wordt er blad geruimd.

Klik op een foto om te vergroten.

 

In de Heemtuin Sassenheim in Park Rusthoff is in de loop van 2014 e.e.a.  veranderd.
Langs de sloot, rechts bij binnenkomst in de heemtuin, staan veel varens.

Om ze beter te kunnen bekijken en ook de heemtuin eens van de andere kant te kunnen zien is er een paadje van stapstenen aangelegd. Langs dit ‘achterom’ zijn o.a. ook het lelietje der dalen en de klaverzuring te vinden. Het pad voert verder langs de koningsvaren en tussen de wolfspoten door. In het najaar zijn er in dit gedeelte van de heemtuin vaak verschillende soorten paddenstoelen te bewonderen.

Daar waar dit paadje uitkomt is er een gedeelte afgegraven. De grondwaterstand is hier hoger geworden waardoor er een plek gemaakt is voor planten die daar van houden, te denken valt aan oeverplanten, moerasplanten e.d..
Aan de overkant van de sloot zijn de woekerende bramenstruiken verwijderd. Hierdoor is er een geheel nieuwe o(e)verkant ontstaan. Hier is (en wordt) nieuwe beplanting geplaatst zodat er vanuit de Heemtuin een gevarieerder uitzicht ontstaat. Dit stukje wordt als het ware bij de Heemtuin getrokken.

Contactpersoon: Danusia Hendriksz
Contact: via Contactformulier